Het project robotisering, technologisering en sociale innovatie van Vakschool 100 % Gastvrij zet veel in gang. Dat zeggen betrokken ondernemers uit het Vechtdal. Ook projectleider Dorien Verdier is enthousiast. “De gastvrijheidssector heeft het heel druk. Daardoor verdiepen ondernemers zich vaak niet in dit onderwerp. Dit project laat de kansen zien.”
Sinds dit jaar experimenteren Beerze Bulten, Kampeerdorp de Zandstuve, Restaurant de Rheezerbelten en De Koeksebelt met Tech-hulpmiddelen. Zij fungeren als pioniers voor de leden van Vakschool 100% Gastvrij en andere bedrijven in de sector. Het project moet de duurzame inzetbaarheid en de aantrekkelijkheid van de werkgever vergroten en de kwaliteit en klanttevredenheid in de vrijetijdseconomie verhogen.
De timing is misschien wel perfect, zegt Verdier. Zij begeleidt namens Frogfellows het project.
“Voor ondernemers zijn er heel veel redenen om niet met innovatie aan de slag te gaan. Zij hebben het druk en vrezen hoge investeringen. Maar robotisering en technologisering bieden oplossingen voor de grootste knelpunten in de sector”, legt de projectleider uit. Ze geeft de krapte op de arbeidsmarkt als voorbeeld. “Dankzij slimme technieken heb je misschien wel minder personeel nodig.”
Verdier kent meer redenen voor de koudwatervrees. Horecaondernemers wijzen vaak op het ambachtelijke karakter van hun werk. “Hetzelfde speelt eigenlijk in de zorg: veel medewerkers in die sector zijn bang dat innovaties het menselijke aspect wegnemen. Maar je moet juist zoeken naar technieken die je ondersteunen. En die zijn er ook voor de horeca genoeg. Denk aan kookrobots: die bereiden echt niet een compleet diner, maar helpen wél met handelingen die het werk in de keuken makkelijker maken.”
Het is niet voor niets dat het project ook ‘sociale innovatie’ benoemt. Volgens Verdier is dat zelfs het meest cruciale onderdeel. “Innovaties zijn voor alle mensen lastig. Wij veranderen niet graag. Daarom lukken technologische vernieuwingen alleen als je de medewerkers meekrijgt. En uiteindelijk moeten gasten het ook willen. Innovatiesucces wordt voor 25% bepaald door investeringen in technologische innovatie en voor maar liefst 75% door sociale innovati”, zegt de projectleider. ‘Robotisering’ schrikt vaak af, merkt ze. Het woord lijkt in contrast te staan met gastvrijheid. “Terwijl dat absoluut niet zo hoeft te zijn. Goed voorbeeld vind ik kentekenherkenning. Gasten vinden het alleen maar superfijn als ze daardoor veel eerder en sneller naar hun accommodatie kunnen.”
Verdier wijst op de besparingen die slimme technologische innovaties mogelijk maken. Soms in combinatie met het verbeteren van de duurzaamheid. “Uit onderzoek blijkt dat een schoonmaakrobot tien liter minder water gebruikt dan de traditionele schoonmaker. Dat zet op lange termijn veel zoden aan de dijk. Ook kun je met een robotsysteem precies analyseren hoeveel tijd je nodig hebt voor het goed schoonmaken van een accommodatie. Daarmee vergroot je weer de gastvrijheid.”
Een van de pilotbedrijven is Camping de Koeksebelt. Het bedrijf dacht eerst na over een robot die ijsjes kan serveren of die als een soort ‘koek en zopie-verkoper’ fungeert. “Beide opties komen op dit moment nog te vroeg. Maar we zien veel kansen voor een chatbot waaraan studenten nu werken”, vertelt bedrijfsleider Rene Horsman van de camping in Ommen. Die chatbot beantwoordt straks, in alle talen, vragen van gasten. Alles tussen ‘waar kan ik mijn afval kwijt?’ en ‘is er vandaag wat te doen in Ommen?’ krijgt een plek in de online tool.
Volgens Horsman snijdt het mes aan twee kanten. “Onze receptiemedewerkers besparen tijd en voor onze gasten vergroten wij het gemak. Die vinden veel makkelijker de antwoorden op hun vragen.” Horsman verwacht dat de innovatie geen koudwatervrees meebrengt. “Als iets goed werkt, ben ik daar geen seconde bang voor. De Koeksebelt loopt voorop met nieuwe toepassingen. Wij maken bijvoorbeeld gebruik van kentekencontrole bij de entree en gezichtsherkenning in het zwembad. Zowel medewerkers als gasten zijn daar enthousiast over.”
Ook Margé Hans van Restaurant De Rheezerbelten is positief over het project. Het restaurant werkt samen met een groep studenten aan een chatbot die de ‘kids hospitality’ vergroot. “Wij zoeken mogelijkheden om kinderen meer vermaak te bieden. Vooral bij mindere weersomstandigheden. Dat gaan we doen met old school spelletjes én online games op je telefoon, passend bij onze eigen huisstijl en onze mascotte Knof. Ook onderzoeken we of een schoonmaak kobot kansen biedt.”
Volgens Hans is het project van Vakschool 100% Gastvrij waardevol. “Het onderzoek in het Designlab van dit project voor het toepassen van technologie in je bedrijf gaf ons nieuwe inzichten. We kijken nu nog meer naar de mogelijkheden en dan zie je dat er veel kansen voor je bedrijf zijn. Dit project heeft echt iets in gang gezet.”
En dat is precies wat de bedoeling is. “Deze sector is niet ingericht op technologisering, terwijl de kansen volop aanwezig zijn. Vakschool 100% Gastvrij brengt na de pilotfase in kaart welke kennis en vaardigheden nodig zijn om de leden te ondersteunen”, zeg Verdier. Zij hoopt verder vooral dat dit soort innovaties een plek krijgen in het onderwijs. “In Nederland beschouwen we technologie vooral als iets voor ‘slimme kinderen’. En dat is echt onzin. Juist mensen op de werkvloer maken van nieuwe technieken een succes.”